نازنین موفق، مترجم کتاب «ماجرای بیاغلو» که به آشنایی مخاطب با آثار تاریخی ترکیه پرداخته است، گفت: آشنایی کودکان و نوجوانان ایرانی با آثار تاریخی ایران، چه آثار متعلق به ایران باستان و چه آثار دوران اسلامی، بیشتر محدود به کتاب‌های درسی می‌شود؛ اما جای کتاب‌های تصویرسازی‌شده و قصه‌های روان و جذابی که در کودکان و نوجوانان شوق خواندن و بارها و بارها ورق زدن کتاب را ایجاد کند، متأسفانه در بازار نشر کم است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب‌های «چه کسی از شنل قرمزی می‌ترسد؟» و «ماجرای بیاغلو» نوشته سارا شاهین‌کانات، تصویرگری عایشه اینان و با ترجمه نازنین موفق از سوی نشر برکه منتشر شده است.
«چه کسی از شنل قرمزی می‌ترسد؟» درباره گرگ کوچولویی است که می‌خواهد تنهایی بیرون برود. مادرش مثل تمام مادرها نگران است؛ البته نگرانی‌های او بیشتر به داستان شنل قرمزی مربوط است. او می‌ترسد مردم با دیدن گرگ کوچولوی تنها او را در ماجرای شنل قرمزی مقصر بدانند. به همین خاطر سؤال‌های زیادی از او می‌پرسد تا مطمئن شود او کارهایی را که گرگ داستان شنل قرمزی انجام داد تکرار نمی‌کند و بعد از اینکه مطمئن شد گرگ کوچولو از پس جواب سؤال‌ها بر می‌آید به او اجازه می‌دهد بیرون برود.
زیرساخت اصلی داستان، ترس‌های مربوط به تنها بیرون رفتن بچه‌هاست که البته به طور واقعی در سنین نوجوانی پیش می‌آید؛ اما کودکان نیز در فکر خود با آن درگیرند. به‌خصوص پیش از آغاز دبستان، یکی از ترس‌های کودکان رفتن به مدرسه و نوع مواجهه با دنیای بیرون است. در این داستان مادر گرگ کوچولو با روشی صحیح اطلاعات مناسبی در اختیار فرزندش قرار می‌دهد که او را از خطرات برحذر دارد.
کتاب «ماجرای بیاغلو» نیز درباره پسری به نام سینان است؛ او یکی از اعضای گروه شکارچیان دانش است که به یک گردش تاریخی در محله بیاغلو استانبول می‌رود. او موفق می‌شود با وجود رمزربایانی که تعقیبش می‌کنند، مأموریتش را به پایان برساند و شما را با خود به تماشای زیبایی‌های بیاغلو ببرد. در این مسیر، دانسته‌های جالبی از اماکن تاریخی بیاغلو برای شما تعریف می‌کند.
به همین منظور با نازنین موفق که مترجم هر دو کتاب است درباره ترجمه این دو اثر گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید:
- چه شد که دو کتاب «چه کسی از شنل قرمزی می‌ترسد؟» و «ماجرای بیاغلو» را برای ترجمه انتخاب کردید؟
زمانی که تصمیم به ترجمه آثار ادبی کودک و نوجوان به زبان ترکی‌استانبولی گرفتم، برایم پیدا کردن نویسنده‌ای شناخته‌شده و موفق بین مخاطبان و مشتریان کتاب کودک در ترکیه اهمیت زیادی داشت. پس از سرزدن‌های مکرر به کتابفروشی‌ها و جست‌وجو در اینترنت با نویسنده این دو کتاب، سارا شاهین کانات آشنا شدم و پس از مشاوره با ناشر ایرانی اقدام به خریدن کپی‌رایت و ترجمه کل آثار این نویسنده ترکیه‌ای کردیم.
کتاب «چه کسی از شنل قرمزی می‌ترسد؟» همان‌طور که از عنوان آن پیداست با الهام از داستان کلاسیک «شنل قرمزی» نوشته شده است. تغییراتی که نویسنده در داستان ایجاد کرده و آن را به زبان امروزی بازآفرینی کرده است برای من بسیار جذاب و خلاقانه بود؛ اما باید اعتراف کنم ترجمه کتاب «ماجرای بیاغلو» برایم لذت دیگری داشت. ارزش معنوی این کتاب را می‌توان در دو چیز خلاصه کرد؛ اول، روایت تاریخی این داستان که برای نوجوانان نوشته شده است و جنبه آموزشی دارد و دوم، علاقه‌‌ای که بعد از سفر به شهر زیبای استانبول در هر مسافر فارسی‌زبانی ایجاد می‌شود موجب تعلق خاطر او به این شهر می‌شود و فکر می‌کنم خواندن این کتاب نه تنها برای کودکان و نوجوانان، بلکه برای بزرگسالان نیز یادآور لحظات زیبایی است که در محله تاریخی بیاغلو گذرانده‌اند.
- تأثیر کتاب‌های مصور بر کودکان چگونه است؟ تفاوت یادگیری کودکان به‌واسطۀ کتاب‌های مصور و غیرمصور چیست؟
تصویر مهم‌ترین عامل ارتباط بچه‌ها با داستان است. بدون شک مطالعه کتاب‌های مصور تأثیر بسیاری بر شکل‌گیری خلاقیت کودکان و آشنایی آنها با رنگ، فرم، خطوط و تلفیق این عناصر بصری با متن دارد؛ چرا که اساسا تصویرسازی در کتاب‌های کودکان باعث تقویت مهارت دیداری و کلامی آنها می‌شود و سرعت یادگیری را افزایش می‌دهد.
- در کتاب «ماجرای بیاغلو» نویسنده با یک داستان هیجان‌انگیز، بچه‌ها را با آثار تاریخی استانبول آشنا می‌کند. با توجه به اینکه تک‌تک شهرهای ایران هم پر از آثار تاریخی و باستانی است، پیشنهاد شما به نویسندگان ایرانی چیست؟
به نکته بسیار خوبی اشاره کردید. آشنایی کودکان و نوجوانان ایرانی با آثار تاریخی ایران، چه آثار متعلق به ایران باستان و چه آثار دوران اسلامی، بیشتر محدود به کتاب‌های درسی می‌شود؛ اما جای کتاب‌های تصویرسازی‌شده و قصه‌های روان و جذابی که در کودکان و نوجوانان شوق خواندن و بارها و بارها ورق زدن کتاب را ایجاد کند، متأسفانه در بازار نشر کم است. همکاری نویسندگان فارسی‌زبان در حوزه کتاب کودک با تصویرگرهای بسیار بااستعداد و خوش‌ذوق ایرانی، نه‌تنها به نفع ناشران و نسل بسیار جوان است؛ بلکه ترجمه چنین کتاب‌هایی به زبان‌های دیگر و نشر آنها در کشورهای خارجی نیز در حفظ و معرفی ثروت ارزشمند کشورمان اهمیت زیادی دارد.
«چه کسی از شنل قرمزی می‌ترسد؟» درباره گرگ کوچولویی است که می‌خواهد تنهایی بیرون برود. مادرش مثل تمام مادرها نگران است؛ البته نگرانی‌های او بیشتر به داستان شنل قرمزی مربوط است. او می‌ترسد مردم با دیدن گرگ کوچولوی تنها او را در ماجرای شنل قرمزی مقصر بدانند. به همین خاطر سؤال‌های زیادی از او می‌پرسد تا مطمئن شود او کارهایی را که گرگ داستان شنل قرمزی انجام داد تکرار نمی‌کند و بعد از اینکه مطمئن شد گرگ کوچولو از پس جواب سؤال‌ها بر می‌آید به او اجازه می‌دهد بیرون برود.
زیرساخت اصلی داستان، ترس‌های مربوط به تنها بیرون رفتن بچه‌هاست که البته به طور واقعی در سنین نوجوانی پیش می‌آید؛ اما کودکان نیز در فکر خود با آن درگیرند. به‌خصوص پیش از آغاز دبستان، یکی از ترس‌های کودکان رفتن به مدرسه و نوع مواجهه با دنیای بیرون است. در این داستان مادر گرگ کوچولو با روشی صحیح اطلاعات مناسبی در اختیار فرزندش قرار می‌دهد که او را از خطرات برحذر دارد.
کتاب «ماجرای بیاغلو» نیز درباره پسری به نام سینان است؛ او یکی از اعضای گروه شکارچیان دانش است که به یک گردش تاریخی در محله بیاغلو استانبول می‌رود. او موفق می‌شود با وجود رمزربایانی که تعقیبش می‌کنند، مأموریتش را به پایان برساند و شما را با خود به تماشای زیبایی‌های بیاغلو ببرد. در این مسیر، دانسته‌های جالبی از اماکن تاریخی بیاغلو برای شما تعریف می‌کند.
به همین منظور با نازنین موفق که مترجم هر دو کتاب است درباره ترجمه این دو اثر گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید:
- چه شد که دو کتاب «چه کسی از شنل قرمزی می‌ترسد؟» و «ماجرای بیاغلو» را برای ترجمه انتخاب کردید؟
زمانی که تصمیم به ترجمه آثار ادبی کودک و نوجوان به زبان ترکی‌استانبولی گرفتم، برایم پیدا کردن نویسنده‌ای شناخته‌شده و موفق بین مخاطبان و مشتریان کتاب کودک در ترکیه اهمیت زیادی داشت. پس از سرزدن‌های مکرر به کتابفروشی‌ها و جست‌وجو در اینترنت با نویسنده این دو کتاب، سارا شاهین کانات آشنا شدم و پس از مشاوره با ناشر ایرانی اقدام به خریدن کپی‌رایت و ترجمه کل آثار این نویسنده ترکیه‌ای کردیم.
کتاب «چه کسی از شنل قرمزی می‌ترسد؟» همان‌طور که از عنوان آن پیداست با الهام از داستان کلاسیک «شنل قرمزی» نوشته شده است. تغییراتی که نویسنده در داستان ایجاد کرده و آن را به زبان امروزی بازآفرینی کرده است برای من بسیار جذاب و خلاقانه بود؛ اما باید اعتراف کنم ترجمه کتاب «ماجرای بیاغلو» برایم لذت دیگری داشت. ارزش معنوی این کتاب را می‌توان در دو چیز خلاصه کرد؛ اول، روایت تاریخی این داستان که برای نوجوانان نوشته شده است و جنبه آموزشی دارد و دوم، علاقه‌‌ای که بعد از سفر به شهر زیبای استانبول در هر مسافر فارسی‌زبانی ایجاد می‌شود موجب تعلق خاطر او به این شهر می‌شود و فکر می‌کنم خواندن این کتاب نه تنها برای کودکان و نوجوانان، بلکه برای بزرگسالان نیز یادآور لحظات زیبایی است که در محله تاریخی بیاغلو گذرانده‌اند.
- تأثیر کتاب‌های مصور بر کودکان چگونه است؟ تفاوت یادگیری کودکان به‌واسطۀ کتاب‌های مصور و غیرمصور چیست؟
تصویر مهم‌ترین عامل ارتباط بچه‌ها با داستان است. بدون شک مطالعه کتاب‌های مصور تأثیر بسیاری بر شکل‌گیری خلاقیت کودکان و آشنایی آنها با رنگ، فرم، خطوط و تلفیق این عناصر بصری با متن دارد؛ چرا که اساسا تصویرسازی در کتاب‌های کودکان باعث تقویت مهارت دیداری و کلامی آنها می‌شود و سرعت یادگیری را افزایش می‌دهد.
- در کتاب «ماجرای بیاغلو» نویسنده با یک داستان هیجان‌انگیز، بچه‌ها را با آثار تاریخی استانبول آشنا می‌کند. با توجه به اینکه تک‌تک شهرهای ایران هم پر از آثار تاریخی و باستانی است، پیشنهاد شما به نویسندگان ایرانی چیست؟
به نکته بسیار خوبی اشاره کردید. آشنایی کودکان و نوجوانان ایرانی با آثار تاریخی ایران، چه آثار متعلق به ایران باستان و چه آثار دوران اسلامی، بیشتر محدود به کتاب‌های درسی می‌شود؛ اما جای کتاب‌های تصویرسازی‌شده و قصه‌های روان و جذابی که در کودکان و نوجوانان شوق خواندن و بارها و بارها ورق زدن کتاب را ایجاد کند، متأسفانه در بازار نشر کم است. همکاری نویسندگان فارسی‌زبان در حوزه کتاب کودک با تصویرگرهای بسیار بااستعداد و خوش‌ذوق ایرانی، نه‌تنها به نفع ناشران و نسل بسیار جوان است؛ بلکه ترجمه چنین کتاب‌هایی به زبان‌های دیگر و نشر آنها در کشورهای خارجی نیز در حفظ و معرفی ثروت ارزشمند کشورمان اهمیت زیادی دارد.
